8 Lý do"Vì sao mọi người ghét Apple?"

Mỗi công ty, tập đoàn đều có đối thủ và những người ghét họ, tuy nhiên, Apple có vẻ là ngoại lệ duy nhất về mức độ “điên cuồng” mà người dùng dành cho họ, bất kể yêu hay ghét. Nhiều người ghét Apple kinh khủng, ghét còn hơn chủ nghĩa Phát Xít hay Thực Dân. Họ luôn tham gia các cuộc tranh cãi liên quan đến Apple, viết comment chỉ trích trên blog của hãng. Dựa trên kinh nghiệm thực tế của riêng tác giả, những “kẻ ghét Táo” có thể chia ra làm 8 loại, và nếu bạn là một trong số đó, hãy xem xem bạn thuộc loại nào?

Bạn tin rằng mua hàng của Táo sẽ hạ thấp giá trị bản thân bạn: Bạn gọi những người mua hàng Apple là “bị tẩy não”, “a dua, chạy theo phong trào”, “có tiền nhưng thích đú”, vân vân vê vê… Bạn coi việc từ chối mua hàng Apple là một việc làm khôn ngoan, là cách thể hiện “người tiêu dùng thông minh” không mất “ngu phí” cho những thứ hào nhoáng bề ngoài, thể hiện sự khác biệt tính cách của mình khi thuộc số ít người “dám” chê Apple.

Thực lòng mà nói, kinh nghiệm của tôi cho thấy phần đông những “người ghét Táo” thuộc loại này đều có khả năng ngữ pháp và chính tả thấp, ít khả năng thể hiện chính kiến và thiếu lịch sự. Một số trong đó còn có sự kì thị với giới tính thứ ba, khi cho rằng việc thể hiện tình cảm yêu mến với Steve Jobs là thô bỉ, kì dị và thập chí “bất hợp pháp”.

Đây có phải là lý do chính đáng để ghét Apple không? tất nhiên là không, thậm chí còn là ngu ngốc nữa. Lựa chọn mua hàng chẳng nói lên điều gì về giá trị bản thân bạn cả. Người tự tin về giá trị bản thân mình thường chẳng quan tâm mấy về những điều người khác nói, họ làm và chọn những thứ mà họ cho là tốt nhất, đơn giản là vậy. Bất kể bạn mua PC hay Mac, nhưng nếu bạn cho rằng quyết định mua sắm của mình sẽ làm mình trở nên đặc biệt hơn, bạn cũng không khác gì so với hàng ngàn cá thể khác đang tự lừa chính mình như vậy.


Thêm nữa, Mac OS chỉ chiếm khoảng 5% thị trường máy tính cá nhân, Windows vẫn hiện diện trên 90% desktop và iPhone chỉ là chiếc điện thoại phổ biến thứ 3 sau anh em nhà Android và Blackberry tại Mỹ. Nếu Apple đang cố gắng “tẩy não” các ifan và khiến mọi người hướng đến cùng suy nghĩ “sùng bái Táo”, họ đã làm điều đó rất tồi.

Bạn cho rằng giá trị các sản phẩm Apple không xứng đáng với số tiền bạn bỏ ra: Bạn luôn nói không với iPhone 4, lè lưỡi trước mức giá của Macbook Pro hay thầm “khinh bỉ” những kẻ ngu ngốc bỏ tiền ra mua một chiếc iMac đắt gấp 4 lần chiếc PC cấu hình tương đương.

Đây có phải lý do tốt để ghét Apple không? cũng không phải, dù hơi khó nhận ra. Thực tế là, việc xứng đáng hay không còn phụ thuộc rất lớn vào việc đánh giá sản phẩm đó giá trị ra sao. Có thể đối với bạn, PC cấu hình cao có thể có giá trị cao hơn sự thẩm mĩ, nhưng với nhiều người khác, sự ổn định tuyệt vời của Mac OS mới là thứ họ quan tâm.



Bạn ghét văn hóa của Apple: tính từ bạn ưa thích để mô tả thứ văn hóa này là “kiêu ngạo”. Nhìn vào những cửa hiệu hào nhoáng, những bí mật sản phẩm được bảo vệ như bí mật quốc gia, những chương trình quảng cáo không tì vết… bạn nghĩ “Apple hẳn đang tự cho rằng mình vô đối chăng?”.

Một chút sự thật trong vấn đề này: Apple hẳn là đang tự cho rằng mình “vô đối”, nhưng họ không phải thiểu số. Bất kì công ty nào hoạt động trong ngành công nghiệp này đều tự cho rằng mình vượt trội so với các đối thủ khác. Điều này cũng đúng với Thiên Chúa Giáo, người Mỹ, New-Yorkers, những người theo chủ nghĩa duy vật hay đại loại vậy. Nói chung, tâm lý con người luôn tạo ra những điều kiện để tin tưởng rằng, mình vượt trội so với người khác, và tất nhiên đi kèm với đó là niềm tự hào, cũng như hàm chứa những nguồn gốc xung đột cực lớn.

Ở Việt Nam và nhiều nơi trên thế giới, văn hóa Apple đi kèm với “sự khác biệt”. Các bạn có thể vào bất kì một trang tin công nghệ nào nổi tiếng và tìm thấy một chuyên mục dành riêng cho Apple, chỉ riêng Apple và tất tần tật những thứ liên quan đến Apple mà thôi (vozExpress tự hào là CHƯA đi theo phong trào trên). Không rõ Apple có cố để tạo ra điều đấy hay không, nhưng họ luôn có chỗ đứng tách biệt so với phần còn lại. Những nơi mà văn hóa cộng đồng, hay cấp thấp hơn, văn hóa “bầy đàn”, đã ăn sâu vào gốc rễ, những sự nổi bật như thế rất dễ bị vùi dập và chỉ trích, thường thì chẳng vì nguyên nhân gì tích cực cả.

Một nét khác biệt khác của Apple xét về mặt nào đó cũng nằm trong văn hóa của họ: sự hiếm hoi và xa xỉ. Người Việt Nam nói chung vẫn còn kì thị người giàu (ngôn ngữ của vOzer nghĩa là GATO), và điều này hoàn toàn rất dễ thấy từ mọi khía cạnh của xã hội do ảnh hưởng từ thời kì bao cấp xa xưa. Chúng ta thường tránh né khen ngợi những cá nhân làm giàu điển hình, nhưng lại rất hay tập trung vào săm soi những trường hợp giàu có nhưng sa ngã, thiếu văn hóa và dính vào tệ nạn. Rất khó để đảo ngược vấn đề này, và rồi thì nó liên quan gì đến Apple nhỉ? À vâng, hàng Apple thì đắt (so với mức sống phổ thông tại Việt Nam), và thường những ai sở hữu sản phẩm Apple đều được gán mác “người giàu” cả. Phần còn lại thì bạn cũng biết rồi đấy.

Tổng kết lại thì bạn có nên ghét Apple vì văn hóa của họ hay không? Không, vì những lý do trên đều vô nghĩa. Bạn chẳng cần phải quan tâm hay chỉ trích những gì không thuộc về thế giới của bạn, tốt nhất là hãy lờ nó đi và để dành năng lượng làm chuyện khác. Ai biết được, đến khi bạn giàu rồi thì văn hóa và sản phẩm Apple lại hấp dẫn bạn thì sao? Những người thành công luôn cần những thứ giúp họ thể hiện sự vượt trội của bản thân, và Apple (cùng một số thương hiệu khác nữa) đã làm rất tốt điều đó.